අප බොහෝ විට නොයෙක් කතාන්තර, කෙටි කතා, නවකතා, පද්ය නිර්මාණ ආදි වශයෙන් කියවා රස විදින්නෙමු. එහෙත් මෙම කතාන්තර වලටත් වඩා රසවත් පුවත් එම නිර්මාණ බිහිකිරීමට දායක වූ ලේඛක, ලේඛිකාවන්ගේ ජීවිතවල ඇතුලාන්තයේ ඇත. ඒවා දන්නේ ටික දෙනෙක් පමණි.
කිහිපයක්ම ලියැවී ඇත. මෙම නම ඇසුනු විටම එය කිසියම් පිරිමියෙකුගේ නමකැයි කාට වුවද සිතෙනු ඇත. ජෝර්ජ් එලියට් යන්න පිරිමි නමක් වුවද එනමින් ලොව පතල නවකතා රාශියක් ලියුවේ මේරියන් ඉවන්ස් නැමැති කාන්තාවකි.
චාල්ස් ඩිකන්ස්ගෙන් පසු ඉංගිසි නවකතා ලියූ ලේඛකයන් අතර ජෝර්ජ් එලියට්ට උසස් තැනක් හිමි වෙතැයි විචාරකයෝ කියති. ජෝර්ජ් එලියට් ලියූ කතා වලටත් වඩා ඇගේ පෞද්ගලික ජීවිතය රසවත්ය. ඇය කාලයක් එක්තරා පුද්ගලයෙකු සමග අනියම් සබදතාවයක් පවත්වාගෙන ගියාය. තමාගේ හැටඑක් වැනි ජන්මෝත්සවයෙන් කලකට පසු ඕ හතලිස් හැවිරිදි පුද්ගලයෙකු සමග විවාහ විය.
දක්ෂ නවකතා කාරියක් තමාට වඩා විසි එක් වසකින් බාල පුද්ගලයෙකු සමග මහඵ වියෙහි දී විවාහ වුවා යයි කීම කෙතරම් විශ්මයජනකද?
ජෝර්ජ් එලියට් සමග විවාහ වූ පුද්ගලයා දැකුම් කලු පුද්ගලයෙකු නොවූයේය. ජෝර්ජ් එලියම්ගේ චරිත කතාව ලියු ජෙරල්ඩ් වුලට් ඒ ගැන මෙසේ සදහන් කරයි.
“ඈ දුටු දා ඉදලාම ඔහුට පෙම් බැන්දා යයි කීමට පුඵවන්කමක් නැත. වදුරෙකැයි කිවහැකි තරමටම ඔහු අවලස්සන විය.
...................................................................................................................................................................
ෂෙලී නමැති පරසිදු කවියා සෑම දෙයක්ම අත්හදා බැල්මෙන් සත්යදැයි සෙවීමට උත්සාහ ගත්තෙකි. කුඩා කල කල පර්යේෂණයකදී ගින්නක් හටගෙන ඔහුගේ පියාගේ සේවකයෙකුද ගින්නෙන් තුවාල විය. ඔහු ඔක්ස්පර්ඩ් සරසවියේ ඉගෙනුම ලැබීය. ඔහුගේ කාමරය පුරා නොයෙකුත් ඇසිඩ් වර්ග වල දුගද පැතිරී තිබුනි. ගෙතුල බුමුතුරුණු පිලිස්සී තිබුනි. යම් දිනෙක ඔහුද පිළිස්සී මුඵ විද්යාලයම පිලිස්සී යතැයි ඔහුගේ මිතුරෝ සිතූහ.
නවකතාවකට ප්රසිද්ධියක් ලබාගැනීමට විචාරකයනට පගාවක් දීමට පවා ෂෙලී වරක් අදහස් කලේය. මෙය පුදුමාකාර කරුණක් නොවන්නේද? ඔහු මුලින් ෂස්ටොසි නමැති නවකතාවක්ද පසුව ශාන්ත අර්වින් නමැති නවකතාවක්ද ලියුවේය. පසුව තම මිතුරෙකුට යැවු ලිපියක ෂෙලී මෙසේ සදහන් කලේය.
“විචාරකයන්ට පගාවක් දෙන්න පවුම් 10 ක් විතර ඇති කියලා මට හිතෙනවා.
ෂෙලී ඔහුගේ බිරිද අතරමංකලේය. ඔහු විවාහ වී සිටියේ හැරියට් වෙස්ට් බෘෘක් නැමැත්තියක සමගය.
ෂෙලීගේ ජීවිතයේ ඉතාම පුදුමාකර දෙය නම් ඔහු එකවර දෙදෙනෙකුට ආලය කිරිමයි. හැරියට් සිටියදීම ඔහු මේරි නැමැත්තියකට ආලය කලේය. විසිඑක් හැවිරිදි වියේදී ඔහු දහසය හැවිරිදි මේරි සමග යුරෝපයට පැන ගියේය. එහෙත් තමා නිසා හැරියට් දුක්වනු දැකීමට ෂෙලී අකමැති විය. ඒ නිසා තමා සමග ජීවත්වන්නට එන ලෙස ඔහු හැරියට්ට ලීවේය. මේරි සමග පැන ගිය පසු ද ඔහු හැරියට්ගෙන් මුදල් ඉල්ලා ගත්තේය.
ටික කලකට පසු හැරියට් තේම්ස් නදියට පැන දිවි නසා ගත්තාය. ඈ දිවි නසා ගත්තේ තමාගේ වරදක් නිසා යයි ෂෙලි කිසි විටෙකවත් සිතුවේ නැත.
*********************************************************************************
මෙතෙක් ලියැවුනු දිගම නවකතාව ලියූ ලියෝ ටෝල්ස්ටෝයි නමැති රුසියන් ගත් කරුවාගේ ජීවිතය සම්බන්ධවත් ඉතා රසවත් පුවත් කිහිපයක්ම තිබේ.
හැම දවසකම කුමන හෝ යහපත් ක්රියාවක් කිරීමට උනන්දුවීම ඔහු පුරුද්දක් කර ගත්තේය. දිනක් තමා සතු අශ්වයා ද අන් අයට තෑගි කලේය. ඔහු එසේ කලේ දීමට තරම් දෙයක් ඒ අවස්ථාවේදී තමන් සතුව නොතිබු නිසා යැයි පවසා ඇත.
“මගේ අසල්වාසීන්ට සේවය කිරීමට මම මගේ ජීවිතය කැප කරනවා. යි ඔහු තමන්ගේ දිනපොතේ සටහනක් තැබීය. මිනිසුන්ට මොනවාම හරි සේවයක් නොකර දවස් තුනක් ගෙවුවොත් මම මගේ ජීවිතය නැති කර ගන්නවා..... ඔහු ලියුවේය.
ටෝල්ස්ටෝයිගේ බිරිදට ඔහු නිසා මහත් අපහසුතාවයන්ට මුහුණ පාන්නට සිදු විය. ඇගේ අදහස් හා ඔහුගේ අදහස් අතර පරස්පරතා තිබුණි. ටෝල්ස්ටෝයි සිය දරුවන්ගේ අනාගතය ගැන සිතුවේ නැත. ඔහු රජයේත් අප්රසාදයට ලක්වූවෙකි. ඔහුගේ බිරිද ඔහු සමග විවාහ වූයේ වයස අවුරුදු 18 දීය. ඈට දරුවන්ගෙන් අඩුවක් වූයේ නැත.
------------------------------------------------------------------------------------------------------------
බොවාරි මැතිණිය නම් වූ ලෝක ප්රකට නවකතාව ලියූ ප්ලොබෙයා ආලය හදුනන්නෙකු නොවේයයි කීම කොතරම් විශ්මය ජනකද? ප්ලෝබෙයා “ලුයී කොලේ නැමැත්තිය සමග සම්බන්ධයක් ඇතිකර ගත්තේය. නමුත් එය ආලයක් මුල් කරගත්තක් නොවීය. ලුවී අවසානයේදී ඔහුව සිය නිවසින් නෙරපා දැමුවාය. ප්ලෝබෙයා තමන්ගේ මුල්ම කෘතිය ලියා අවසන කලේ අවුරුදු 38 දීය.
ප්ලෝබෙයා එක් අවස්ථාවක තමන් ලියූ ග්රන්ථයක් තමන්ගේ මිතුරන්ට කියවන්නට අදහස් කලේය. ඒ සදහා ඔහු මිතුරන් කිහිපදෙදෙකු තම නිවෙසට කැදවා ගත්තේය.
දිනකට පැය 8 බැගින් දින 4ක් ඔහු එම පොත මිතුරන්ට කියවූයේය. දහවල් දොළහේ සිට සවස 4 දක්වාද, අනතුරුව රාත්රි 8 රෑ 12 දක්වාද එම පොත කියවූයේය.
නමුත් අවසානයේදී ඔහුට ලැබුන විවේචනය නම් “ මේ පොත ලිපට විසි කරලා ආයෙත් ඒ ගැන වචනයක්වත් කතා නොකරනවා නම් හොදයි කියලා අපි හිතනවා යයි එක් මිතුරෙක් කීවේය.
තාත්වික නවකතාවක් ලිවීමට ප්ලෝබෙයා වෙර ගත යුතු බවක්ද ඒ මිතුරා කීවේය. ප්ලෝබෙයා බොවාරි මැතිණිය නමැති නවකතාව ලියන්නට පටන් ගත්තේය. නමුත් ඔහු මාසයක් තිස්සේම ලියූවේ පිටු 20ක් පමණි. ඒ පිටු 20ත් ලියා නිම කිරීමට ඔහු දිනකට අඩුම වශයෙන් පැය හතක් ලීවේය.
නමුත් පොත ලියා කලක් ගතවෙනවාත් සමගම ඔහු ඒ පොත පිළිකුල් කරන්නට පටන් ගත්තේය. “සල්ලි ටිකක් හොයාගෙන බොවාරි මැතිනිය නවකතාවේ පිටපත් ඔක්කොම අරගෙන පුච්චලා දාන්න මට හිතෙනවා. ඔහු තම මිතුරෙකුට කීවේය.
-----------------------------------------------------------------------------------------------------------
හෙන්රි පීල්ඩන් නමැති නවකතා කරු නවකතා ලියන්නට පටන් ගත්තේ ඔහුගේ නාට්ය තහනම් කරනු ලැබුවායින් පසුවයි. එක්තරා විචාරකයෙක් මේ ගැන අදහස් පලකලේ මෙසේය. “නාට්ය තහනම් කරන එක හොද වුනත් නරක වුනත් ඉන් ඉංග්රීසි සාහිත්යයට කෙතරම් සේවයක් වුනාද?
මොහු දහඅට හැවිරිදි වියේදී අවුරුදු පහලොවක දැරියක් පැහැරගෙන යාමටද උත්සාහ ගත්තේය.
-----------------------------------------------------------------------------------------------------------
කීට්ස් නමැති කවියා පැනී බ්රෝන් නම් කාන්තාවට මහත්සේ ආලය කලේය. ඔහුට ඇය මුණ ගැසුනේ ඔහු විසිතුන් වැනි වියේ පසුවෙද්දීය. වරක් ඔහු ඇයට මෙසේ කීවේය.
“මිනිසුන් ආගම වෙනුවෙන් දිවි පුදන බව අහල වරක් මම පුදුමයට පත්වුනා. ඒත් දැන් මම ඒ ගැන පුදුම වෙන්නේ නෑ. මොකද මගේ ආගම ආලයයි. මම ඒ වෙනුවෙන් දිවි පුදන්න ලෑස්තියි. මට ඔබ වෙනුවෙන් මැරෙන්න වුනත් පුළුවන්.
පොත් පත් ලිවීමෙන් සැලකිය යුතු ආදායමක් සොයා ගැනීමට පුළුවන් වෙන්නේ ටික දෙනෙකුට විතරයි. රජයේ රැකියාවක් නොකර ජීවත් වීමට නුපුළුවන් තත්වයක් වර්ඩ්ස් වත්ට උදා වුනා. කොල්රිජ් ජීවත් වුනේ මිතුරන්ගේ උදව් ඇතිවයි.
----------------------------------------------------------------------------------------------------------
සමර්සෙට් මෝම් ගැන අසා නැති පාඨකයෙන් නැති තරම්. ඔහු ඒ තරම්ම ප්රසිද්ධියක් ලැබූ ලේඛකයෙක්. පසු කාලයේදී පවුම් දෙලක්ෂයක් පමණ ආදායමක් උපයා ගැනීමට සමත් වූ ඔහු මුලින් ජීවත් වූයේ වසකට ලැබුණු පවුම් සියයක පමණ පුංචි ආදායමෙනුයි.
චාල්ස් ඩිකන්ස් අවුරුදු 4ක් විතර තමයි පාසැල් ගියේ. නමුත් ඔහු උසස් ඉංග්රීසි නවකතා දහ හතක් ලියූ ලේඛකයෙක්. ඔහු පුවත්පත් වලට සැපයූ මුල් නවකතා එකකටවත් මුදලක් ලැබුනේ නැහැ. නමුත් එම ලේඛකයාට පසු කාලයේදී එක වචනයකට පවුම් තුන බැගින් ගෙවන ලදී. එවන් මුදලක් වෙනත් ලේඛකයෙකුට ගෙවා නැති තරම්ය.
නවකතාවකට ප්රසිද්ධියක් ලබාගැනීමට විචාරකයනට පගාවක් දීමට පවා ෂෙලී වරක් අදහස් කලේය. මෙය පුදුමාකාර කරුණක් නොවන්නේද? ඔහු මුලින් ෂස්ටොසි නමැති නවකතාවක්ද පසුව ශාන්ත අර්වින් නමැති නවකතාවක්ද ලියුවේය. පසුව තම මිතුරෙකුට යැවු ලිපියක ෂෙලී මෙසේ සදහන් කලේය.
“විචාරකයන්ට පගාවක් දෙන්න පවුම් 10 ක් විතර ඇති කියලා මට හිතෙනවා.
ෂෙලී ඔහුගේ බිරිද අතරමංකලේය. ඔහු විවාහ වී සිටියේ හැරියට් වෙස්ට් බෘෘක් නැමැත්තියක සමගය.
ෂෙලීගේ ජීවිතයේ ඉතාම පුදුමාකර දෙය නම් ඔහු එකවර දෙදෙනෙකුට ආලය කිරිමයි. හැරියට් සිටියදීම ඔහු මේරි නැමැත්තියකට ආලය කලේය. විසිඑක් හැවිරිදි වියේදී ඔහු දහසය හැවිරිදි මේරි සමග යුරෝපයට පැන ගියේය. එහෙත් තමා නිසා හැරියට් දුක්වනු දැකීමට ෂෙලී අකමැති විය. ඒ නිසා තමා සමග ජීවත්වන්නට එන ලෙස ඔහු හැරියට්ට ලීවේය. මේරි සමග පැන ගිය පසු ද ඔහු හැරියට්ගෙන් මුදල් ඉල්ලා ගත්තේය.
ටික කලකට පසු හැරියට් තේම්ස් නදියට පැන දිවි නසා ගත්තාය. ඈ දිවි නසා ගත්තේ තමාගේ වරදක් නිසා යයි ෂෙලි කිසි විටෙකවත් සිතුවේ නැත.
*********************************************************************************
මෙතෙක් ලියැවුනු දිගම නවකතාව ලියූ ලියෝ ටෝල්ස්ටෝයි නමැති රුසියන් ගත් කරුවාගේ ජීවිතය සම්බන්ධවත් ඉතා රසවත් පුවත් කිහිපයක්ම තිබේ.
හැම දවසකම කුමන හෝ යහපත් ක්රියාවක් කිරීමට උනන්දුවීම ඔහු පුරුද්දක් කර ගත්තේය. දිනක් තමා සතු අශ්වයා ද අන් අයට තෑගි කලේය. ඔහු එසේ කලේ දීමට තරම් දෙයක් ඒ අවස්ථාවේදී තමන් සතුව නොතිබු නිසා යැයි පවසා ඇත.
“මගේ අසල්වාසීන්ට සේවය කිරීමට මම මගේ ජීවිතය කැප කරනවා. යි ඔහු තමන්ගේ දිනපොතේ සටහනක් තැබීය. මිනිසුන්ට මොනවාම හරි සේවයක් නොකර දවස් තුනක් ගෙවුවොත් මම මගේ ජීවිතය නැති කර ගන්නවා..... ඔහු ලියුවේය.
ටෝල්ස්ටෝයිගේ බිරිදට ඔහු නිසා මහත් අපහසුතාවයන්ට මුහුණ පාන්නට සිදු විය. ඇගේ අදහස් හා ඔහුගේ අදහස් අතර පරස්පරතා තිබුණි. ටෝල්ස්ටෝයි සිය දරුවන්ගේ අනාගතය ගැන සිතුවේ නැත. ඔහු රජයේත් අප්රසාදයට ලක්වූවෙකි. ඔහුගේ බිරිද ඔහු සමග විවාහ වූයේ වයස අවුරුදු 18 දීය. ඈට දරුවන්ගෙන් අඩුවක් වූයේ නැත.
------------------------------------------------------------------------------------------------------------
බොවාරි මැතිණිය නම් වූ ලෝක ප්රකට නවකතාව ලියූ ප්ලොබෙයා ආලය හදුනන්නෙකු නොවේයයි කීම කොතරම් විශ්මය ජනකද? ප්ලෝබෙයා “ලුයී කොලේ නැමැත්තිය සමග සම්බන්ධයක් ඇතිකර ගත්තේය. නමුත් එය ආලයක් මුල් කරගත්තක් නොවීය. ලුවී අවසානයේදී ඔහුව සිය නිවසින් නෙරපා දැමුවාය. ප්ලෝබෙයා තමන්ගේ මුල්ම කෘතිය ලියා අවසන කලේ අවුරුදු 38 දීය.
ප්ලෝබෙයා එක් අවස්ථාවක තමන් ලියූ ග්රන්ථයක් තමන්ගේ මිතුරන්ට කියවන්නට අදහස් කලේය. ඒ සදහා ඔහු මිතුරන් කිහිපදෙදෙකු තම නිවෙසට කැදවා ගත්තේය.
දිනකට පැය 8 බැගින් දින 4ක් ඔහු එම පොත මිතුරන්ට කියවූයේය. දහවල් දොළහේ සිට සවස 4 දක්වාද, අනතුරුව රාත්රි 8 රෑ 12 දක්වාද එම පොත කියවූයේය.
නමුත් අවසානයේදී ඔහුට ලැබුන විවේචනය නම් “ මේ පොත ලිපට විසි කරලා ආයෙත් ඒ ගැන වචනයක්වත් කතා නොකරනවා නම් හොදයි කියලා අපි හිතනවා යයි එක් මිතුරෙක් කීවේය.
තාත්වික නවකතාවක් ලිවීමට ප්ලෝබෙයා වෙර ගත යුතු බවක්ද ඒ මිතුරා කීවේය. ප්ලෝබෙයා බොවාරි මැතිණිය නමැති නවකතාව ලියන්නට පටන් ගත්තේය. නමුත් ඔහු මාසයක් තිස්සේම ලියූවේ පිටු 20ක් පමණි. ඒ පිටු 20ත් ලියා නිම කිරීමට ඔහු දිනකට අඩුම වශයෙන් පැය හතක් ලීවේය.
නමුත් පොත ලියා කලක් ගතවෙනවාත් සමගම ඔහු ඒ පොත පිළිකුල් කරන්නට පටන් ගත්තේය. “සල්ලි ටිකක් හොයාගෙන බොවාරි මැතිනිය නවකතාවේ පිටපත් ඔක්කොම අරගෙන පුච්චලා දාන්න මට හිතෙනවා. ඔහු තම මිතුරෙකුට කීවේය.
-----------------------------------------------------------------------------------------------------------
හෙන්රි පීල්ඩන් නමැති නවකතා කරු නවකතා ලියන්නට පටන් ගත්තේ ඔහුගේ නාට්ය තහනම් කරනු ලැබුවායින් පසුවයි. එක්තරා විචාරකයෙක් මේ ගැන අදහස් පලකලේ මෙසේය. “නාට්ය තහනම් කරන එක හොද වුනත් නරක වුනත් ඉන් ඉංග්රීසි සාහිත්යයට කෙතරම් සේවයක් වුනාද?
මොහු දහඅට හැවිරිදි වියේදී අවුරුදු පහලොවක දැරියක් පැහැරගෙන යාමටද උත්සාහ ගත්තේය.
-----------------------------------------------------------------------------------------------------------
කීට්ස් නමැති කවියා පැනී බ්රෝන් නම් කාන්තාවට මහත්සේ ආලය කලේය. ඔහුට ඇය මුණ ගැසුනේ ඔහු විසිතුන් වැනි වියේ පසුවෙද්දීය. වරක් ඔහු ඇයට මෙසේ කීවේය.
“මිනිසුන් ආගම වෙනුවෙන් දිවි පුදන බව අහල වරක් මම පුදුමයට පත්වුනා. ඒත් දැන් මම ඒ ගැන පුදුම වෙන්නේ නෑ. මොකද මගේ ආගම ආලයයි. මම ඒ වෙනුවෙන් දිවි පුදන්න ලෑස්තියි. මට ඔබ වෙනුවෙන් මැරෙන්න වුනත් පුළුවන්.
පොත් පත් ලිවීමෙන් සැලකිය යුතු ආදායමක් සොයා ගැනීමට පුළුවන් වෙන්නේ ටික දෙනෙකුට විතරයි. රජයේ රැකියාවක් නොකර ජීවත් වීමට නුපුළුවන් තත්වයක් වර්ඩ්ස් වත්ට උදා වුනා. කොල්රිජ් ජීවත් වුනේ මිතුරන්ගේ උදව් ඇතිවයි.
----------------------------------------------------------------------------------------------------------
සමර්සෙට් මෝම් ගැන අසා නැති පාඨකයෙන් නැති තරම්. ඔහු ඒ තරම්ම ප්රසිද්ධියක් ලැබූ ලේඛකයෙක්. පසු කාලයේදී පවුම් දෙලක්ෂයක් පමණ ආදායමක් උපයා ගැනීමට සමත් වූ ඔහු මුලින් ජීවත් වූයේ වසකට ලැබුණු පවුම් සියයක පමණ පුංචි ආදායමෙනුයි.
චාල්ස් ඩිකන්ස් අවුරුදු 4ක් විතර තමයි පාසැල් ගියේ. නමුත් ඔහු උසස් ඉංග්රීසි නවකතා දහ හතක් ලියූ ලේඛකයෙක්. ඔහු පුවත්පත් වලට සැපයූ මුල් නවකතා එකකටවත් මුදලක් ලැබුනේ නැහැ. නමුත් එම ලේඛකයාට පසු කාලයේදී එක වචනයකට පවුම් තුන බැගින් ගෙවන ලදී. එවන් මුදලක් වෙනත් ලේඛකයෙකුට ගෙවා නැති තරම්ය.
සුන්දර වචන ඇතුලෙ අසුන්දර ජීවිත කතා නැතුව නෙමෙයි
ReplyDeletekiyawaddi pudumath hithenawa
ReplyDelete-nadee-
සඳුන් කඳ තැලීමෙන් සුවඳ විහිදෙනවා කියනවානේ...
ReplyDeleteඒ වගේ ලේඛකයන් තමන්ගේ පුද්ගලික ජීවිතවලදී දැනෙන අපහසුතාවන් නිසා නිර්මාණය ශක්තිමත් කිරීමට යොදාගත්තා විය හැකියි..
තෝල්ස්තෝයි සම්බන්දව ළමා අපචාර චෝදනා තිබුන කියල අහල තියෙනව:/
ReplyDeleteහරවත් ලිපියක්!:)
පිණිබිදු
ReplyDeleteඒ කතාව සහතික ඇත්ත. බොහෝ දෙනෙක් ලියන්න පටන්ගන්නේ තමන්ගේ ජීවිත අත්දැකීම් එක්ක.
නදී,
මිනිසුන්ගේ ජීවිතවල අපි දන්න දේට වඩා නොදන්න දේ බොහෝම තියෙනවා. සමහර දේ කාලයක් යනකොට එළියට එනවා. තවත් සමහර දේ එහෙමපිටින්ම යටපත්වෙලා යනවා.
රූ....
ReplyDeleteඔයා හරි. බොහෝ දුක්විදින පුද්ගලයින් තමයි හුගාක් ඉදිරියට යන්නේ. ඒ තමන්ගේම අත්දැකීම් එක්ක.
නුවන්,
ඔය කතාව මාත් අහලා තියෙනවා. මේ සම්බන්ධව තව තොරතුරු ටිකක් තියෙනවා පස්සේ වෙලාවක ඒවාත් ලියන්නම්.